شرایط پرداخت مهریه بعد از طلاق

پرداخت مهریه پس از وقوع طلاق، یکی از پیچیده ترین و حساس ترین موضوعات در دعاوی خانواده است که ابعاد حقوقی و اجرایی متعددی دارد و درک صحیح این شرایط برای هر دو طرف، زن و مرد، ضروری است.

مهریه، به عنوان یک حق مالی شرعی و قانونی برای زن، در هر زمان قابل مطالبه است؛ اما پس از طلاق، بسته به نوع طلاق، توافقات صورت گرفته و وضعیت مالی زوج، پیچیدگی های خاص خود را پیدا می کند. آگاهی از قوانین به روز و رویه های قضایی، به ویژه با توجه به تغییرات و تفسیرهای جدید در سال 1404، برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه و اقدام صحیح حقوقی از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله به صورت جامع به بررسی تمامی ابعاد حقوقی و اجرایی مربوط به شرایط پرداخت و دریافت مهریه پس از طلاق می پردازد تا مسیر را برای مخاطبین روشن سازد و ابهامات رایج را برطرف کند.

آشنایی با مفهوم مهریه و ارکان قانونی آن

مهریه یکی از ارکان مهم و اساسی در عقد نکاح دائم در فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران است که با هدف حمایت مالی از زن و ایجاد تعادل در روابط زوجین تعیین می شود. شناخت دقیق ماهیت و انواع آن، پیش نیاز درک چالش های حقوقی مربوط به مطالبه و پرداخت آن پس از طلاق است.

تعریف مهریه و جایگاه آن در قانون مدنی

مهریه، مالی است که مرد در هنگام عقد نکاح، تعهد به پرداخت آن به زن می کند. این حق، به محض جاری شدن صیغه عقد، به مالکیت زن درمی آید و او می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن انجام دهد. ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران صراحتاً بیان می دارد: به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بکند. این ماده قانونی، مبنای حق مالکیت زن بر مهریه را تشکیل می دهد و نشان دهنده آن است که مهریه، دیونی بر ذمه مرد است که در هر زمان قابل مطالبه خواهد بود.

انواع مهریه: مهرالمسمی، مهرالمثل و مهرالمتعه

در نظام حقوقی ایران، مهریه به سه دسته اصلی تقسیم می شود که هر یک شرایط و ضوابط خاص خود را دارند:

• مهرالمسمی: این نوع مهریه، رایج ترین شکل مهریه است و به مالی گفته می شود که در زمان عقد نکاح با توافق کامل زوجین تعیین و در سند ازدواج درج می گردد. مقدار و نوع مهرالمسمی کاملاً تابع اراده طرفین است و می تواند شامل مال معین (مانند سکه طلا، زمین، خانه) یا منافع و حقوق مالی باشد.
• مهرالمثل: در صورتی که در عقد نکاح مهریه ای تعیین نشده باشد یا مهریه تعیین شده باطل باشد (مثلاً مالیت نداشته باشد)، اما نزدیکی بین زوجین صورت گرفته باشد، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود. مهرالمثل بر اساس وضعیت اجتماعی، خانوادگی، تحصیلات، سن و سایر خصوصیات زن و عرف جامعه، توسط دادگاه تعیین می گردد.
• مهرالمتعه: اگر در عقد نکاح مهریه تعیین نشده باشد و قبل از وقوع نزدیکی، مرد، زن خود را طلاق دهد، زن مستحق مهرالمتعه است. تعیین مهرالمتعه با توجه به وضعیت مالی مرد (از حیث غنا و فقر) توسط دادگاه صورت می گیرد تا جبرانی برای عدم تعیین مهریه و طلاق پیش از نزدیکی باشد.

تمایز مهریه از نظر زمان مطالبه: عندالمطالبه و عندالاستطاعه

علاوه بر انواع فوق، مهریه از نظر زمان مطالبه به دو دسته اصلی تقسیم می شود که در رویه قضایی و نحوه وصول آن تفاوت های چشمگیری دارند.

مهریه عندالمطالبه: حق بدون قید و شرط زن

مهریه عندالمطالبه، به این معناست که زن هر زمان که بخواهد، می تواند تمام یا قسمتی از مهریه خود را از همسرش مطالبه کند و مرد مکلف به پرداخت آن است. در این نوع مهریه، توانایی مالی مرد برای پرداخت، شرط مطالبه نیست و صرفاً در صورت اثبات عدم تمکن مالی (اعسار) می تواند موجب تقسیط آن گردد. زن حتی می تواند پیش از طلاق یا حتی در صورت عدم قصد طلاق، این حق را مطالبه کند و مرد موظف به پرداخت آن است.

مهریه عندالاستطاعه: مشروط به اثبات توانایی مالی مرد

مهریه عندالاستطاعه، نوعی از مهریه است که پرداخت آن از سوی مرد، مشروط به توانایی مالی اوست. در این حالت، زن برای مطالبه مهریه، علاوه بر اثبات محقق شدن عقد، باید توانایی مالی همسرش را نیز به دادگاه اثبات کند. این نوع مهریه معمولاً با هدف حمایت از مردان در شرایط اقتصادی دشوار و جلوگیری از فشار بی مورد بر آن ها طراحی شده است. تعیین مهریه به صورت عندالاستطاعه باید صراحتاً در سند ازدواج قید شود.

سازوکارهای قانونی مطالبه مهریه (پیش از طلاق و پس از آن)

مطالبه مهریه، چه پیش از طلاق و چه پس از آن، از دو طریق اصلی قابل پیگیری است: از طریق اداره ثبت اسناد و املاک و از طریق دادگاه خانواده. انتخاب مسیر مناسب به وضعیت حقوقی مهریه و ترجیحات زن بستگی دارد.

مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک

اگر سند ازدواج به صورت رسمی تنظیم شده باشد (که معمولاً چنین است)، زن می تواند برای مطالبه مهریه خود به دفترخانه محل تنظیم عقد مراجعه کند. در این روش:

• زن با در دست داشتن سند ازدواج به دفترخانه ای که عقد در آن به ثبت رسیده، مراجعه کرده و تقاضای صدور اجراییه برای مهریه را می نماید.
• دفترخانه پس از بررسی، اجراییه را به مرد ابلاغ کرده و ۱۰ روز به او فرصت می دهد تا مهریه را پرداخت کند یا ترتیبات پرداخت آن را فراهم آورد.
• در صورت عدم پرداخت در مهلت مقرر، زن می تواند با معرفی اموال و دارایی های مرد (اعم از منقول و غیرمنقول) که جزء مستثنیات دین نباشد، تقاضای توقیف آن ها را از اجرای ثبت کند. توقیف حقوق کارمندان نیز تا یک سوم در زمان تاهل و یک چهارم در زمان جدایی (تا قبل از ازدواج مجدد مرد) امکان پذیر است.

مزیت این روش، سرعت بیشتر و هزینه کمتر نسبت به دادگاه است، مشروط بر آنکه مرد دارای اموال قابل توقیف باشد و سند ازدواج رسمی باشد.

مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده

در صورتی که سند ازدواج غیررسمی باشد یا زن ترجیح دهد از ابتدا از طریق محاکم قضایی اقدام کند، باید دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه خانواده تقدیم نماید:

• زن با تنظیم دادخواست مطالبه مهریه و تقدیم آن به دادگاه صالح، فرآیند را آغاز می کند.
• در این مرحله، زن می تواند همزمان با مطالبه مهریه، تقاضای تأمین خواسته را نیز مطرح کند. تأمین خواسته به معنای توقیف اموال مرد قبل از صدور حکم قطعی است تا از نقل و انتقال آن ها توسط مرد جلوگیری شود و وصول مهریه تضمین گردد.
• پس از تشکیل پرونده و رسیدگی، دادگاه حکم به پرداخت مهریه صادر می کند. اگر مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را مطرح کند که در صورت پذیرش، مهریه به صورت اقساطی تعیین خواهد شد.

بررسی جامع شرایط پرداخت و دریافت مهریه پس از طلاق

طلاق، نقطه عطفی در زندگی زناشویی است که مسائل حقوقی متعددی از جمله مهریه را تحت الشعاع قرار می دهد. نحوه مطالبه و پرداخت مهریه پس از طلاق، بسته به نوع طلاق و شرایط ویژه هر پرونده، تفاوت های اساسی دارد که در ادامه به تفصیل بررسی می شود.

مهریه در طلاق از جانب زوج (مرد)

هنگامی که مرد درخواست طلاق می دهد (طلاق رجعی یا بائن)، زن حق کامل مهریه خود را خواهد داشت، فارغ از اینکه نزدیکی صورت گرفته باشد یا خیر. در این شرایط، مرد نمی تواند از پرداخت مهریه امتناع کند. اگر مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، باید دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه تقدیم نماید. در صورت اثبات اعسار، دادگاه با توجه به وضعیت مالی و شغلی مرد، مهریه را به صورت اقساطی (مثلاً پیش قسط و اقساط ماهانه) تعیین می کند. در این نوع طلاق، بذل مهریه توسط زن به مرد، مبنایی ندارد مگر اینکه زن به میل خود از آن بگذرد.

مهریه در طلاق از جانب زوجه (زن)

اگر زن به دلیل عسر و حرج یا شروط ضمن عقد (مانند وکالت در طلاق) درخواست طلاق دهد، وضعیت مهریه متفاوت است:

• طلاق خلع: در این نوع طلاق (ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی)، زن به دلیل کراهتی که از شوهر خود دارد، در ازای بخشیدن تمام یا قسمتی از مهریه یا مال دیگری به شوهر، طلاق می گیرد. مقدار مالی که زن بذل می کند، می تواند کمتر، مساوی یا بیشتر از مهریه باشد. این طلاق بائن است، مگر اینکه زن در دوران عده به آنچه بذل کرده رجوع کند که در این صورت طلاق از بائن به رجعی تبدیل می شود و مرد حق رجوع خواهد داشت.
• طلاق مبارات: (ماده ۱۱۴۷ قانون مدنی) در این طلاق، کراهت از سوی هر دو زوج است و زن در ازای مالی که به شوهر می دهد، طلاق می گیرد. تفاوت آن با طلاق خلع این است که در طلاق مبارات، میزان مال بذل شده نباید از مهریه بیشتر باشد. این طلاق نیز بائن است و شرایط رجوع زن به بذل مشابه طلاق خلع است.

مهریه در طلاق توافقی و امکان رجوع به آن

طلاق توافقی، بر اساس توافق جامع زوجین بر سر تمامی حقوق مالی و غیرمالی از جمله مهریه صورت می گیرد. در این نوع طلاق، زن و مرد بر سر میزان مهریه (بذل تمام، قسمتی یا عدم بذل) توافق می کنند و این توافق در دادنامه طلاق ثبت می شود. طلاق توافقی معمولاً از نوع بائن است.

نکته حقوقی مهم این است که اگر زن در طلاق توافقی، مهریه خود را بذل کرده باشد (بخشیده باشد)، می تواند در طول مدت عده (حدود سه ماه و ده روز)، به آنچه بذل کرده رجوع نماید. با رجوع زن به مهریه بذل شده، نوع طلاق از بائن به رجعی تبدیل شده و مرد نیز حق رجوع به زندگی مشترک را پیدا می کند، حتی اگر نخواهد. این امکان، یکی از ظرایف حقوقی مهم در پرونده های طلاق توافقی است.

وضعیت مهریه در طلاق دوران عقد (قبل و بعد از نزدیکی)

تعیین تکلیف مهریه در طلاق هایی که در دوران عقد و پیش از شروع زندگی مشترک رخ می دهند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است:

• در صورت عدم نزدیکی و باکره بودن زن: طبق ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی، هرگاه شوهر قبل از نزدیکی، زن خود را طلاق دهد، زن مستحق نصف مهر خواهد بود. اگر مرد پیش از طلاق بیش از نصف مهریه را پرداخت کرده باشد، حق دارد مازاد را بازپس گیرد. اثبات باکره بودن زن معمولاً از طریق گواهی پزشکی قانونی صورت می پذیرد.
• در صورت وقوع نزدیکی یا عدم باکرگی: اگر نزدیکی بین زوجین واقع شده باشد یا به هر دلیلی زن باکره نباشد، در صورت طلاق در دوران عقد، زن مستحق تمام مهریه خود خواهد بود و این حکم تفاوتی با طلاق پس از شروع زندگی مشترک نخواهد داشت.

تاثیر خیانت زن بر حق مهریه وی

یکی از ابهامات رایج در جامعه، تاثیر خیانت زن بر حق او برای دریافت مهریه است. قانون مدنی و رویه قضایی ایران در این خصوص کاملاً صریح است: خیانت زن، به هیچ وجه باعث سقوط حق مهریه وی نمی شود. مهریه یک حق مالی است که به محض عقد به زن تعلق می گیرد و منوط به حسن معاشرت یا وفاداری او نیست. حتی اگر خیانت زن در دادگاه به اثبات برسد، مرد همچنان مکلف به پرداخت مهریه خواهد بود، هرچند ممکن است این موضوع بر سایر حقوق مالی (مانند نفقه) یا غیرمالی (مانند حضانت فرزندان) تاثیرگذار باشد.

ازدواج مجدد زن و مطالبه مهریه از همسر سابق

ازدواج مجدد زن پس از طلاق، هیچ تاثیری بر حق او برای مطالبه مهریه از همسر اول خود ندارد. مهریه دینی است بر ذمه مرد که باید پرداخت شود و تغییر وضعیت تاهل زن پس از طلاق، موجب سقوط این دین نمی گردد. بنابراین، زن می تواند حتی پس از ازدواج مجدد، نسبت به مطالبه مهریه پرداخت نشده از همسر سابق خود اقدام کند.

مهریه پس از فوت زوج (بعد از طلاق و پیش از پرداخت کامل)

در صورتی که مرد پس از طلاق و قبل از پرداخت کامل مهریه فوت کند، مهریه زن به عنوان دین ممتازه از ماترک (اموال به جا مانده) متوفی قابل مطالبه خواهد بود. زن در این حالت، یکی از بستانکاران متوفی محسوب می شود و قبل از تقسیم ارث بین وراث، ابتدا باید مهریه او از اموال مرد پرداخت شود. وراث مرد مسئولیت پرداخت مهریه از اموال شخصی خود را ندارند، بلکه این دین از ترکه متوفی برداشت می شود.

مهریه پس از فوت زوجه (بعد از طلاق و پیش از دریافت کامل)

اگر زن پس از طلاق و قبل از دریافت کامل مهریه فوت کند، حق مهریه او به وراث قانونی اش (فرزندان، پدر، مادر و…) منتقل می شود. در این صورت، وراث زن می توانند مهریه او را از همسر سابقش مطالبه کنند. این حق نیز مانند سایر حقوق مالی، پس از فوت به ارث می رسد.

مهریه در طلاق غیابی و تحدید حق رجوع

طلاق غیابی معمولاً زمانی اتفاق می افتد که یکی از زوجین، برای مثال مرد، مفقودالاثر باشد یا در دسترس نباشد. در بسیاری از موارد طلاق غیابی از طرف زن، زن با بذل مهریه خود، امکان طلاق را فراهم می آورد. همانند طلاق خلع، در این موارد نیز زن می تواند در مدت عده، به مهریه بذل شده رجوع کند که در نتیجه آن، طلاق از بائن به رجعی تبدیل شده و مرد (در صورت حضور و اطلاع) حق رجوع به زندگی مشترک را خواهد داشت. اگر طلاق غیابی به دلیل عسر و حرج زن و بدون بذل مهریه انجام شده باشد، زن حق دریافت کامل مهریه را خواهد داشت.

موارد عدم تعلق مهریه (سقوط حق مهریه)

در برخی موارد، حق مهریه زن ساقط می شود و دیگر امکان مطالبه آن وجود نخواهد داشت. این موارد عمدتاً شامل دو حالت حقوقی ابرا و بذل است:

1. ابرا مهریه: ابرا به معنای اسقاط دین است. اگر زن به صورت رسمی و قانونی و با اراده آزاد، مهریه خود را به مرد ابرا کند، یعنی اعلام کند که از حق خود بر مهریه صرف نظر کرده است، دیگر هیچ حقی برای مطالبه مهریه نخواهد داشت. ابرا عملی حقوقی و لازم الاجراست و زن پس از آن نمی تواند از تصمیم خود بازگردد.
2. بذل مهریه: بذل مهریه زمانی است که زن در ازای به دست آوردن حقی (معمولاً حق طلاق یا توافق بر طلاق)، تمام یا قسمتی از مهریه خود را به مرد می بخشد. تفاوت اصلی بذل با ابرا در این است که بذل در طلاق های خلع و مبارات اتفاق می افتد و زن می تواند در دوران عده به آنچه بذل کرده رجوع نماید (به شرحی که پیشتر گفته شد). پس از اتمام عده و قطعی شدن طلاق، حق رجوع به بذل از بین می رود و مهریه دیگر قابل مطالبه نخواهد بود.

تفاوت حقوقی ابرا و بذل در امکان رجوع است. در ابرا، امکان رجوع وجود ندارد، اما در بذل (در طلاق های خلع و مبارات) امکان رجوع در دوران عده فراهم است.

به روزرسانی ها و رویه های قضایی مهریه در سال 1404

قوانین و رویه های قضایی مرتبط با مهریه، همواره در حال تغییر و تکامل هستند. آگاهی از آخرین به روزرسانی ها، به ویژه در سال 1404، برای تمامی ذی نفعان حیاتی است تا از تصمیمات حقوقی صحیح بهره مند شوند.

محدودیت 110 سکه و حبس زدایی

یکی از مهم ترین تحولات در خصوص مهریه، محدودیت ۱۱۰ سکه برای اجرای احکام مربوط به آن است. طبق قانون حمایت خانواده، مرد تنها تا سقف ۱۱۰ سکه از مهریه یا معادل آن، در صورت عدم پرداخت و اثبات تمکن مالی، مشمول جلب یا حبس می شود. اما این بدان معنا نیست که مهریه بالای ۱۱۰ سکه ساقط می شود؛ بلکه صرفاً ضمانت اجرای کیفری (حبس) برای مازاد بر این مقدار وجود ندارد. در واقع، مرد همچنان به پرداخت کل مهریه (هر میزان که باشد) محکوم است، اما برای مابقی آن تنها ضمانت اجرای حقوقی (توقیف اموال) قابل اعمال است. رویه های جدید قضایی نشان می دهند که محاکم، حتی برای ۱۱۰ سکه نیز رویکرد حبس زدایی را در پیش گرفته و در صورت اثبات اعسار، حکم جلب را با تقسیط جایگزین می کنند.

عدم صدور حکم جلب برای مهریه: رویه های نوین قضایی

با تاکید بر رویکرد حبس زدایی و کاهش جمعیت زندان ها، رویه جدید قضایی به سمتی حرکت کرده است که برای بدهی مهریه، به ندرت حکم جلب صادر می شود. حتی در مواردی که مرد توانایی مالی پرداخت یکجای ۱۱۰ سکه را نداشته باشد، دادگاه با پذیرش دادخواست اعسار، مهریه را تقسیط می کند. تنها در صورتی حکم جلب صادر می شود که مرد با وجود توانایی مالی، از پرداخت اقساط یا پیش قسط مهریه امتناع ورزد و عدم پرداخت وی به عنوان عدم اجرای حکم دادگاه تلقی شود. این تغییر رویه، به نفع مردان است که با چالش های اقتصادی روبرو هستند.

محاسبه مهریه وجه رایج با شاخص بانک مرکزی

طبق تبصره الحاقی به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، چنانچه مهریه وجه رایج (پول نقد) باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تعیین مهریه نسبت به سال اجرای عقد (زمان مطالبه مهریه) که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود، محاسبه و پرداخت خواهد شد. این قانون با هدف جبران کاهش ارزش پول ملی ناشی از تورم تصویب شده است تا حق زن در دریافت مهریه وجه نقد، تضییع نگردد. بنابراین، اگر مهریه مثلاً یک میلیون تومان در سال ۱۳۷۰ تعیین شده باشد، امروز با توجه به نرخ تورم و شاخص های بانک مرکزی، به مراتب مبلغ بیشتری خواهد بود.

توقیف اموال در مهریه های بالای 110 سکه

همانطور که ذکر شد، محدودیت ۱۱۰ سکه صرفاً مربوط به ضمانت اجرای حبس است و به معنای عدم تعلق مهریه مازاد نیست. اگر مهریه زن بیش از ۱۱۰ سکه باشد و مرد اموال و دارایی هایی داشته باشد، زن می تواند به هر میزان از مهریه خود، اموال مرد را توقیف کند. این توقیف شامل انواع اموال منقول و غیرمنقول (به غیر از مستثنیات دین) می شود و هیچ محدودیتی از نظر تعداد سکه برای توقیف اموال وجود ندارد. دادگاه در این موارد، حکم به توقیف و فروش اموال برای وصول مهریه صادر خواهد کرد.

اهمیت مشاوره و وکالت تخصصی در پرونده های مهریه

با توجه به پیچیدگی های حقوقی و تغییرات مستمر در قوانین و رویه های قضایی مربوط به مهریه، به ویژه پس از طلاق، بهره گیری از مشاوره و خدمات یک وکیل متخصص و باتجربه در این زمینه، امری ضروری است.

ضرورت بهره گیری از وکیل متخصص

وکیل متخصص در امور خانواده و مهریه، با دانش عمیق حقوقی و تجربه عملی خود، می تواند به زوجین کمک کند تا:

• مسیر قانونی مطالبه یا پرداخت مهریه را به درستی تشخیص دهند.
• از بروز اشتباهات حقوقی و اطاله دادرسی جلوگیری کنند.
• مدارک لازم را به نحو صحیح جمع آوری و ارائه دهند.
• در جلسات دادگاه و مذاکرات، به بهترین شکل از حقوق موکل خود دفاع کنند.
• از آخرین تغییرات قانونی و رویه های قضایی آگاه باشند و آن را به نفع موکل به کار گیرند.
• در صورت نیاز به دادخواست اعسار، مراحل آن را به درستی پیگیری کنند.

حضور یک وکیل متبحر می تواند روند پرونده را به میزان قابل توجهی تسریع کرده و شانس موفقیت در دستیابی به نتیجه مطلوب را افزایش دهد.

معیارهای انتخاب وکیل مهریه

انتخاب وکیل مناسب در پرونده های مهریه از اهمیت بالایی برخوردار است. هنگام انتخاب وکیل، به نکات زیر توجه کنید:

1. تخصص و تجربه: وکیلی را انتخاب کنید که به طور خاص در پرونده های مهریه و خانواده تجربه و تخصص کافی داشته باشد.
2. صداقت و شفافیت: وکیل باید در مورد واقعیت های پرونده، هزینه ها و احتمالات موفقیت، با موکل خود صادق و شفاف باشد.
3. اخلاق حرفه ای: یک وکیل خوب، علاوه بر دانش حقوقی، باید دارای اخلاق حرفه ای و تعهد نسبت به موکل خود باشد.
4. مهارت های ارتباطی: توانایی برقراری ارتباط موثر وکیل با موکل و همچنین با مراجع قضایی، در پیشبرد پرونده بسیار مهم است.

با در نظر گرفتن این معیارها، می توانید وکیلی را انتخاب کنید که با اتکا به دانش و تجربه خود، بهترین راهکارها را برای پرونده مهریه شما پس از طلاق ارائه دهد.

نتیجه گیری

مهریه، به عنوان یک حق مالی مهم و قانونی برای زن، در فرآیند طلاق از پیچیدگی های خاصی برخوردار است. از انواع مهریه و نحوه مطالبه آن گرفته تا تاثیر نوع طلاق و شرایط ویژه مانند فوت زوجین یا ازدواج مجدد، هر یک دارای احکام و رویه های حقوقی منحصربه فردی هستند. تحولات قانونی اخیر، به ویژه در سال 1404، با هدف حبس زدایی و تعدیل فشار بر مردان، تغییراتی را در ضمانت اجرای مهریه ایجاد کرده است که آگاهی از آن ها برای هر دو طرف پرونده ضروری است.

در نهایت، با توجه به حساسیت و جنبه های فنی پرونده های مهریه پس از طلاق، توصیه می شود پیش از هر اقدامی، حتماً از مشاوره تخصصی وکلای مجرب در این حوزه بهره مند شوید. این اقدام نه تنها می تواند از بروز خطاها و اتلاف وقت جلوگیری کند، بلکه به حفظ حقوق و منافع مشروع زوجین و هدایت پرونده به سمت نتیجه ای عادلانه کمک شایانی خواهد کرد. آگاهی و مشورت، کلید عبور از چالش های حقوقی مهریه و طلاق است.