نمونه دادخواست ملاقات فرزند قبل از طلاق

حق ملاقات فرزند برای والدین یک حق طبیعی و قانونی است که حتی پیش از ثبت رسمی طلاق و در دوران جدایی جسمانی نیز پابرجاست. والدینی که در این شرایط از ملاقات فرزند خود محروم می شوند، می توانند با ارائه دادخواست حقوقی و درخواست دستور موقت، این حق را از طریق مراجع قضایی پیگیری کنند.

در شرایطی که والدین از یکدیگر جدا زندگی می کنند اما هنوز طلاق قانونی به ثبت نرسیده است، مسائل مربوط به حضانت و ملاقات فرزند مشترک می تواند چالش بربرانگیز باشد. حفظ ارتباط عاطفی فرزند با هر دو والد، برای سلامت روان و رشد متعادل او از اهمیت بالایی برخوردار است. متأسفانه، در بسیاری از موارد، یکی از والدین با دستاویز قرار دادن عدم ثبت رسمی طلاق یا به دلایل شخصی، از ملاقات والد دیگر با فرزند ممانعت می کند. این وضعیت نه تنها به والد محروم آسیب می زند، بلکه لطمات جبران ناپذیری به روح و روان کودک وارد می سازد و می تواند او را با احساس رهاشدگی، اضطراب و خشم مواجه کند. این مقاله با هدف ارائه راهنمایی جامع و کاربردی، به تبیین مبانی قانونی حق ملاقات فرزند در دوران پیش از طلاق، مراحل عملی تنظیم و ارائه دادخواست، و به ویژه ضرورت و نحوه درخواست دستور موقت ملاقات فرزند می پردازد. آگاهی از این حقوق و رویه های قانونی، به والدین کمک می کند تا با اتخاذ گام های صحیح، از ادامه ارتباط با فرزندشان در این دوره حساس اطمینان حاصل کرده و مصلحت عالیه کودک را در اولویت قرار دهند.

حق ملاقات فرزند قبل از طلاق: مبانی قانونی و اهمیت آن

حق ملاقات فرزند، بنیادی ترین حق یک والد پس از جدایی یا طلاق است و از نظر قانونی و روانشناختی، برای رشد و سلامت کودک حیاتی تلقی می شود. این حق نه تنها برای والدین، بلکه برای خود فرزند نیز یک نیاز اساسی است تا بتواند پیوند عاطفی خود را با هر دو والد حفظ کند.

حق طبیعی و قانونی والدین

مبنای اصلی حق ملاقات فرزند در حقوق ایران، ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی است که تصریح می کند: «در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهت دیگر ابوین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند، هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نمی باشد حق ملاقات طفل خود را دارد. تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزئیات مربوط به آنها در صورت اختلاف بین ابوین با محکمه است.»

نکته بسیار مهم در این ماده، عبارت «به هر جهت دیگر» است. این عبارت نشان می دهد که حتی بدون وقوع طلاق رسمی و صرفاً به دلیل جدایی جسمانی و عدم سکونت والدین در یک منزل، حق ملاقات برای والد غیرحاضن برقرار است. این همان شرایطی است که در عنوان «ملاقات فرزند قبل از طلاق» مورد نظر ماست و تأکید بر آن اهمیت ویژه ای دارد. دادگاه ها نیز بر اساس همین تفسیر، در دوران جدایی و پیش از طلاق، حق ملاقات را برای والدی که فرزند تحت حضانت او نیست، به رسمیت می شناسند.

ماده ۱۱۷۵ قانون مدنی نیز مکمل این دیدگاه است: «طفل را نمی توان از ابوین و یا از پدر و یا از مادری که حضانت با اوست گرفت مگر در صورت وجود علت قانونی.» این ماده به نوعی از حق ملاقات حمایت می کند و سلب آن را بدون دلیل قانونی منع می کند.

علاوه بر قانون مدنی، قانون حمایت خانواده (مصوب ۱۳۹۱) نیز بر اهمیت حق ملاقات و مصلحت کودک تأکید دارد. این قانون با رویکردی حمایتی، سعی در صیانت از حقوق کودکان و والدین در مسائل خانوادگی، از جمله حق ملاقات، دارد. ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده به دادگاه اختیار می دهد تا در صورت ممانعت مسئول حضانت از ملاقات طفل با اشخاص ذی حق، تصمیم مقتضی اتخاذ کند که می تواند شامل تعیین ناظر یا حتی تغییر حضانت باشد.

اهمیت روانشناختی ملاقات برای کودک و والدین

جدایی والدین، حتی در مراحل اولیه و قبل از طلاق، می تواند برای کودک تجربه ای پراسترس و گیج کننده باشد. در این دوران پرالتهاب، حفظ ارتباط پایدار و منظم با هر دو والد، به کودک احساس امنیت و ثبات می دهد و به او کمک می کند تا با تغییرات کنار بیاید. ممانعت از ملاقات، اثرات منفی جدی بر سلامت روانی کودک و والدین دارد:

• اضطراب و خشم: کودکان محروم از ملاقات، غالباً دچار اضطراب جدایی، خشم و سردرگمی می شوند. آن ها ممکن است احساس کنند که رها شده اند یا مقصر جدایی والدین هستند.
• احساس رهاشدگی: قطع ارتباط با یکی از والدین می تواند منجر به احساس رهاشدگی و عدم ارزشمندی در کودک شود.
• آسیب به هویت: هر والد، بخشی از هویت کودک را شکل می دهد. محرومیت از ملاقات با یکی از والدین، می تواند در شکل گیری هویت کامل و سالم کودک اخلال ایجاد کند.
• تأثیر بر والدین: والدی که از ملاقات با فرزندش محروم شده است، دچار رنج عاطفی شدید، افسردگی و خشم می شود. این احساسات منفی می تواند بر سلامت روحی و جسمی او تأثیر بگذارد و در توانایی او برای عملکرد مؤثر در سایر جنبه های زندگی اختلال ایجاد کند.

حق ملاقات فرزند یک ستون اساسی در ساختمان روانی کودک است که ارتباط او را با هویت خانوادگی اش تحکیم می بخشد و ممانعت از آن، این ستون را متزلزل می سازد.

تفاوت ها و شباهت ها در شرایط قبل و بعد از طلاق

هرچند مبنای اصلی حق ملاقات فرزند (ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی) در شرایط قبل و بعد از طلاق یکسان است، اما رویکرد دادگاه و فضای حاکم بر پرونده می تواند متفاوت باشد. در دوران قبل از طلاق، دادگاه ها ممکن است با هدف حفظ کانون خانواده و تلاش برای صلح و سازش، ابتدا به راهکارهای مصالحه آمیز روی آورند. با این حال، این رویکرد به معنای نادیده گرفتن حق ملاقات نیست و دادگاه همواره مصلحت کودک را در اولویت قرار می دهد و حق ملاقات را تضمین می کند. در این مرحله، اثبات جدایی جسمانی و ممانعت از ملاقات، کلید موفقیت در پرونده است. در مقابل، پس از طلاق، معمولاً تکلیف حضانت مشخص شده و دادگاه با تمرکز بر اجرای حق ملاقات، زمان بندی و مکان آن را تعیین می کند. با این حال، در هر دو حالت، اهمیت و ضرورت پیگیری حق ملاقات برای حفظ سلامت روانی کودک و والدین، غیرقابل انکار است.

مراحل درخواست ملاقات فرزند قبل از طلاق

برای والدی که در دوران جدایی جسمانی و پیش از طلاق رسمی، با ممانعت از ملاقات فرزندش مواجه است، آگاهی از مراحل قانونی طرح دعوا امری ضروری است. این فرآیند باید با دقت و مستند به قوانین انجام شود تا نتیجه مطلوب حاصل گردد.

مرجع صالح قضایی

مطابق قوانین جاری، مرجع صالح برای رسیدگی به دعاوی مربوط به ملاقات فرزند، دادگاه خانواده است. این دادگاه با توجه به تخصص و ماهیت پرونده های خانوادگی، بهترین مرجع برای رسیدگی به این دست از اختلافات محسوب می شود. از نظر صلاحیت محلی، دعوا باید در محل اقامت خوانده، یعنی والدی که حضانت فرزند را بر عهده دارد و از ملاقات ممانعت می کند، طرح شود. در صورتی که محل اقامت خوانده مشخص نباشد، دادگاه محل اقامت خواهان (والد متقاضی ملاقات) نیز صالح به رسیدگی خواهد بود.

آماده سازی مدارک لازم

جمع آوری و آماده سازی دقیق مدارک، گام نخست و بسیار مهم در فرآیند طرح دادخواست است. نقص مدارک می تواند روند رسیدگی را طولانی یا با مشکل مواجه سازد. مدارک ضروری عبارتند از:

• کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی خواهان (والد متقاضی ملاقات).
• کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی خوانده (والد دارنده حضانت).
• کپی برابر اصل شناسنامه فرزند/فرزندان مشترک.
• کپی برابر اصل سند ازدواج (عقدنامه): این مدرک اثبات کننده رابطه زوجیت و فرزندی است.
• مدارک اثبات جدایی جسمانی: از آنجا که این دادخواست مربوط به شرایط قبل از طلاق است، اثبات اینکه والدین به صورت جداگانه زندگی می کنند، اهمیت دارد. این مدارک می تواند شامل موارد زیر باشد (در صورت وجود و امکان):
  • استشهادیه محلی با امضای شهود مبنی بر عدم سکونت زوجین در یک منزل.
  • گزارش کلانتری یا نیروی انتظامی (در صورت وقوع درگیری یا مداخله پلیس).
  • اسناد اجاره نامه جداگانه یا هر مدرکی که نشان دهنده دو محل سکونت مجزا باشد.
  • قبوض آب، برق، گاز یا تلفن ثابت که نشان دهنده اقامت هر یک در محلی جداگانه است.
• مدارک دال بر ممانعت از ملاقات: هرگونه مدرکی که نشان دهد والد دیگر از ملاقات جلوگیری کرده است، می تواند بسیار مفید باشد. مانند:
  • پیامک ها، ایمیل ها، یا مکاتبات کتبی که در آنها به وضوح از ملاقات جلوگیری شده است.
  • شهادت شهود (در صورت امکان ارائه) که از ممانعت والد دیگر آگاه هستند.

نحوه ثبت دادخواست

پس از آماده سازی مدارک، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرد. در این دفاتر، فرم دادخواست ملاقات فرزند تکمیل و ثبت می شود. در تکمیل فرم دادخواست، موارد زیر از اهمیت بالایی برخوردار است:

1. خواسته: باید به وضوح و دقت خواسته خود را مشخص کنید. در این شرایط، خواسته اصلی شامل صدور حکم مبنی بر اجازه ملاقات دائم و تعیین زمان و مکان و در صورت فوریت، بدواً صدور دستور موقت مبنی بر تعیین زمان و مکان ملاقات خواهد بود.
2. شرح دادخواست: در این بخش باید تمامی جزئیات مربوط به ازدواج، جدایی جسمانی (با تأکید بر اینکه طلاق رسمی صورت نگرفته)، مشخصات فرزند/فرزندان، و نحوه و مدت زمان ممانعت از ملاقات را به صورت کامل و مستدل شرح دهید. همچنین باید به آسیب های روحی وارده به خود و فرزند اشاره کرده و استنادات قانونی خود (ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، ماده ۷ و ۴۱ قانون حمایت خانواده) را ذکر کنید.

جریان رسیدگی در دادگاه

پس از ثبت دادخواست، مراحل رسیدگی به شرح زیر خواهد بود:

1. ابلاغ: دادخواست به خوانده ابلاغ می شود و او فرصت خواهد داشت تا لایحه دفاعیه خود را ارائه کند.
2. تشکیل جلسه دادرسی: دادگاه جلسه ای برای رسیدگی به دعوا تشکیل می دهد و اظهارات طرفین را استماع می کند.
3. ارجاع به داوری یا مددکار اجتماعی: در پرونده های خانواده، به ویژه در شرایط قبل از طلاق، دادگاه ممکن است طرفین را به داوری ارجاع دهد تا از طریق مصالحه مشکل را حل کنند. همچنین، در برخی موارد برای بررسی وضعیت روحی و روانی کودک و ارائه راه حل مناسب، پرونده به مددکار اجتماعی ارجاع داده می شود.
4. صدور رأی نهایی: پس از بررسی تمامی جوانب، دادگاه رأی نهایی را صادر می کند که در آن زمان، مکان و نحوه ملاقات (مثلاً چند ساعت در هفته یا ماه) تعیین می شود.
5. امکان تجدیدنظرخواهی: رأی صادره قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان است.

درخواست دستور موقت ملاقات فرزند: راهکار فوری و حیاتی قبل از طلاق

در شرایطی که ممانعت از ملاقات فرزند، آسیب های روحی و روانی جدی و غیرقابل جبرانی را به کودک و والد محروم وارد می کند، نیاز به یک راهکار فوری و اضطراری برای حفظ ارتباط وجود دارد. اینجاست که نقش «دستور موقت» پررنگ می شود.

دستور موقت چیست و چرا در این شرایط ضروری است؟

دستور موقت، یک تصمیم قضایی اضطراری است که دادگاه پیش از صدور رأی قطعی در مورد اصل دعوا، برای جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی یا جبران ناپذیر، آن را صادر می کند. در پرونده های ملاقات فرزند قبل از طلاق، دستور موقت از اهمیت حیاتی برخوردار است زیرا:

• حفظ ارتباط فوری: طولانی شدن فرآیند دادرسی برای صدور حکم نهایی ملاقات، می تواند منجر به قطع طولانی مدت ارتباط کودک با یکی از والدین شود که آسیب های روانی عمیقی در پی دارد. دستور موقت این امکان را فراهم می کند که پیش از صدور رأی قطعی، ملاقات آغاز شود.
• جلوگیری از تشدید آسیب ها: هرچه زمان ممانعت از ملاقات طولانی تر شود، احتمال آسیب های روحی برای کودک و والد بیشتر می گردد. دستور موقت به سرعت این روند را متوقف می کند.
• تأکید بر مصلحت کودک: دادگاه با صدور دستور موقت، به فوریت مصلحت عالیه کودک را در نظر می گیرد و مانع از ادامه وضعیت مضر برای او می شود.

مبانی قانونی دستور موقت در دعاوی خانواده

قانونگذار با درک حساسیت و فوریت پرونده های خانواده، تسهیلاتی را برای درخواست دستور موقت در این حوزه فراهم آورده است:

• ماده ۷ قانون حمایت خانواده: «دادگاه می تواند پیش از اتخاذ تصمیم در مورد اصل دعوی به درخواست یکی از طرفین در اموری از قبیل حضانت، نگهداری و ملاقات طفل و نفقه زن و محجور که تعیین تکلیف آنها فوریت دارد بدون اخذ تأمین، دستور موقت صادر کند. این دستور بدون نیاز به تأیید رییس حوزه قضایی قابل اجراء است. چنانچه دادگاه ظرف شش ماه راجع به اصل دعوا اتخاذ تصمیم نکند، دستور صادرشده ملغی محسوب و از آن رفع اثر می شود، مگر آنکه دادگاه مطابق این ماده دوباره دستور موقت صادر کند.» این ماده به صراحت به امکان صدور دستور موقت برای ملاقات فرزند بدون نیاز به اخذ تأمین (سپرده مالی) اشاره می کند که فرآیند را برای خواهان بسیار تسهیل می نماید.
• مواد ۳۱۰ تا ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی: این مواد مقررات عمومی مربوط به دستور موقت را تشریح می کنند. هرچند ماده ۷ قانون حمایت خانواده برای امور مربوط به طفل (از جمله ملاقات) استثنا قائل شده و نیاز به تأمین را برداشته است، اما سایر اصول کلی دستور موقت، مانند فوریت و لزوم رسیدگی به اصل دعوا، همچنان پابرجاست.

نحوه درخواست دستور موقت

درخواست دستور موقت می تواند به دو صورت انجام شود:

1. همزمان با دادخواست اصلی: بهترین و رایج ترین روش، درخواست دستور موقت همزمان با تقدیم دادخواست اصلی ملاقات فرزند است. در این حالت، در بخش خواسته دادخواست، ابتدا صدور دستور موقت ملاقات فرزند و سپس صدور حکم مبنی بر اجازه ملاقات دائم قید می شود.
2. به صورت جداگانه: در صورتی که دادخواست اصلی قبلاً تقدیم شده باشد، می توان با دادخواستی جداگانه، صرفاً درخواست صدور دستور موقت را مطرح کرد.

در هر دو حالت، بیان دلایل فوریت در شرح دادخواست یا دادخواست جداگانه، امری ضروری است. خواهان باید به وضوح توضیح دهد که چرا ادامه وضعیت فعلی (ممانعت از ملاقات) می تواند ضرر و زیان جبران ناپذیری به فرزند یا خود او وارد کند. برای مثال، نگرانی از قطع طولانی مدت ارتباط عاطفی، از دست دادن شناخت و حس امنیت فرزند نسبت به والد، یا تشدید مشکلات روحی. درخواست «اجرای آن قبل از ابلاغ به خوانده محترم» نیز برای تسریع در روند ضروری است.

اجرای دستور موقت

یکی از مزایای اصلی دستور موقت، سرعت بالای اجرای آن است. بر اساس ماده ۷ قانون حمایت خانواده، دستور موقت مربوط به طفل بدون نیاز به تأیید رئیس حوزه قضایی قابل اجراست. این بدان معناست که پس از صدور دستور توسط دادگاه، می توان بلافاصله برای اجرای آن اقدام کرد. با این حال، باید توجه داشت که دستور موقت دارای محدودیت زمانی است و تا زمانی اعتبار دارد که تکلیف اصل دعوا مشخص شود. ماده ۷ قانون حمایت خانواده صراحتاً بیان می کند که «چنانچه دادگاه ظرف شش ماه راجع به اصل دعوا اتخاذ تصمیم نکند، دستور صادرشده ملغی محسوب و از آن رفع اثر می شود». بنابراین، پیگیری جدی و به موقع اصل دعوا برای صدور حکم قطعی، از اهمیت بالایی برخوردار است.

نمونه دادخواست ملاقات فرزند قبل از طلاق و درخواست دستور موقت (با جزئیات کامل و قابل دانلود)

تنظیم یک دادخواست حقوقی صحیح و کامل، نیازمند دقت و آگاهی از جزئیات قانونی است. در ادامه، یک نمونه دادخواست ملاقات فرزند قبل از طلاق، همراه با درخواست دستور موقت ارائه می شود که می توانید با جایگذاری اطلاعات شخصی خود از آن استفاده کنید.

توضیح اجزای کلیدی دادخواست

پیش از ارائه متن کامل، لازم است با اجزای اصلی یک دادخواست استاندارد آشنا شوید:

• خواهان: فردی که دادخواست را تنظیم و ارائه می دهد (والد متقاضی ملاقات). مشخصات کامل شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کدملی و نشانی اقامتگاه باید ذکر شود.
• خوانده: طرف مقابل دعوا (والد دارنده حضانت که از ملاقات ممانعت می کند). مشخصات کامل فردی و اقامتگاه وی ضروری است.
• خواسته: این بخش قلب دادخواست است و باید به صورت واضح و بدون ابهام، آنچه را که از دادگاه تقاضا می شود، بیان کند. در این مورد، خواسته باید شامل دو بخش اصلی باشد:
  1. بدواً صدور دستور موقت: برای تعیین فوری زمان و مکان ملاقات تا زمان صدور رأی قطعی. تأکید بر «اجرای آن قبل از ابلاغ به خوانده» برای تسریع فرآیند مهم است.
  2. صدور حکم نهایی: اجازه ملاقات دائم و تعیین جزئیات زمان و مکان ملاقات به صورت پایدار.
• دلایل و منضمات: در این بخش، باید تمامی مدارک و مستنداتی که به شرح دادخواست و اثبات خواسته کمک می کنند، لیست شود. مدارک باید کپی برابر اصل باشند.
• شرح دادخواست: این قسمت مهم ترین بخش است که در آن، خواهان داستان حقوقی خود را به تفصیل بیان می کند. این بخش باید شامل:
  • بیان تاریخ و مشخصات ازدواج (شماره عقدنامه، دفترخانه).
  • توضیح صریح جدایی جسمانی و عدم سکونت زوجین در یک منزل، بدون وقوع طلاق رسمی. این تمایز حیاتی است.
  • ذکر مشخصات کامل فرزند/فرزندان مشترک (نام، سن، جنسیت، تاریخ تولد).
  • تشریح دقیق زمان و چگونگی ممانعت خوانده از ملاقات و مدت زمان آن.
  • تأکید بر آسیب های روحی وارده به خواهان و فرزند مشترک ناشی از این ممانعت.
  • استناد به مواد قانونی مرتبط (ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، مواد ۷ و ۴۱ قانون حمایت خانواده، و مواد ۳۱۰ تا ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی برای دستور موقت).
  • درخواست صریح از دادگاه برای صدور دستور موقت و سپس حکم قطعی با تعیین جزئیات کامل زمان و مکان ملاقات.

نمونه دادخواست آماده (با جای خالی برای پر کردن اطلاعات فردی)

به نام خداوند مهربان

ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان [نام شهرستان محل اقامت خوانده یا خواهان در صورت عدم اطلاع]

با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار عالی می رساند:
خواهان: [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر خواهان]، به کدملی [کدملی خواهان]، به نشانی [اقامتگاه کامل خواهان شامل: استان، شهر، خیابان اصلی، کوچه، پلاک، واحد، کدپستی].
خوانده: سرکار/جناب آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] فرزند [نام پدر خوانده]، به کدملی [کدملی خوانده]، به نشانی [اقامتگاه کامل خوانده شامل: استان، شهر، خیابان اصلی، کوچه، پلاک، واحد، کدپستی].

خواسته:
1.  بدواً صدور دستور موقت مبنی بر تعیین زمان و مکان ملاقات اینجانب با فرزند/فرزندان مشترک [نام فرزند/فرزندان (مثال: سارا و علی)]، متولد [تاریخ تولد فرزند/فرزندان (مثال: سارا متولد ۰۵/۰۲/۱۳۹۸ و علی متولد ۰۳/۰۷/۱۴۰۱)]، از تاریخ تقدیم دادخواست تا زمان صدور و اجرای رأی قطعی و اصلی، و اجرای آن قبل از ابلاغ به خوانده محترم.
2.  صدور حکم شایسته مبنی بر اجازه ملاقات اینجانب با فرزند/فرزندان مشترک [نام فرزند/فرزندان] و تعیین زمان، مدت و مکان ملاقات به صورت دائم (مثال: هر هفته روزهای پنجشنبه از ساعت ۱۰ صبح الی ۱۸ عصر در محل کلانتری [نام کلانتری] یا محل مناسب دیگر).
3.  محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت استفاده).

دلایل و منضمات:
*   کپی مصدق تمام صفحات شناسنامه خواهان.
*   کپی مصدق تمام صفحات شناسنامه فرزند/فرزندان مشترک.
*   کپی مصدق سند ازدواج (عقدنامه) شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقد] صادره از دفترخانه ازدواج شماره [شماره دفترخانه] شهرستان [نام شهرستان].
*   (اختیاری) استشهادیه محلی مبنی بر جدایی جسمانی زوجین و عدم سکونت در یک منزل و ممانعت از ملاقات (ضمیمه گردد).
*   (اختیاری) پرینت پیامک ها یا مکاتبات الکترونیکی دال بر ممانعت از ملاقات (ضمیمه گردد).
*   (اختیاری) سایر مدارک اثبات جدایی جسمانی (مانند اجاره نامه جداگانه).

شرح دادخواست:
اینجانب [نام خواهان] با خوانده محترم سرکار/جناب آقای/خانم [نام خوانده] به موجب عقدنامه شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقد] صادره از دفترخانه ازدواج شماره [شماره دفترخانه] شهرستان [نام شهرستان] به صورت دائمی ازدواج نموده  و حاصل این ازدواج [تعداد] فرزند [دختر/پسر] به نام/نام های [نام فرزند/فرزندان] متولد [تاریخ تولد فرزند/فرزندان] می باشد.
متاسفانه به دلیل بروز اختلافات شدید خانوادگی، از تاریخ [تاریخ جدایی جسمانی - مثلاً: ۰۱/۰۵/۱۴۰۲]، اینجانب و خوانده محترم به صورت جداگانه زندگی می کنیم و علی رغم عدم وقوع طلاق رسمی، فرزند/فرزندان مشترک از تاریخ مذکور تحت حضانت و نگهداری خوانده محترم قرار دارد/دارند.
از زمان جدایی جسمانی، خوانده محترم به بهانه های واهی و مختلف، از ملاقات اینجانب با فرزند/فرزندان مشترک به طور کامل جلوگیری نموده و امکان برقراری ارتباط با ایشان را سلب کرده است. این ممانعت، نه تنها سلب آشکار حق طبیعی و قانونی اینجانب به عنوان والد می باشد، بلکه موجبات بروز آسیب های روحی و روانی فراوانی برای اینجانب و به خصوص برای فرزند/فرزندان مشترک، که نیازمند ارتباط و محبت هر دو والد هستند، فراهم آورده است. ادامه این وضعیت می تواند به طور جدی به سلامت روانی و آینده فرزند/فرزندان آسیب برساند و منجر به قطع کامل ارتباط عاطفی شود.
لذا با عنایت به فوریت امر جهت جلوگیری از تداوم آسیب های روحی، و با استناد به ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی و مواد ۷ و ۴۱ قانون حمایت خانواده و همچنین مواد ۳۱۰ الی ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی، استدعای صدور حکم به شرح خواسته فوق را از آن مقام محترم قضایی دارم.

با تشکر و تجدید احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: [نام و نام خانوادگی خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
امضا: [امضای خواهان]

این نمونه دادخواست به عنوان یک راهنما ارائه شده است. توصیه می شود پس از تکمیل اطلاعات، حتماً یک بار متن را با دقت بازبینی کرده و از صحت تمامی جزئیات اطمینان حاصل نمایید. برای سهولت دسترسی، این نمونه دادخواست معمولاً در وبسایت های حقوقی به صورت فایل Word یا PDF نیز قابل دانلود است تا کاربران بتوانند به راحتی آن را ویرایش و استفاده کنند.

نکات تکمیلی و حقوقی مهم

پیگیری حق ملاقات فرزند، به ویژه در شرایط پیش از طلاق، ممکن است با پیچیدگی هایی همراه باشد. آگاهی از نکات حقوقی تکمیلی می تواند به والدین کمک کند تا مسیر بهتری را در پیش بگیرند.

عواقب قانونی ممانعت از اجرای حکم ملاقات

پس از صدور حکم قطعی ملاقات (یا حتی دستور موقت)، چنانچه والد دارنده حضانت از اجرای آن استنکاف ورزد یا مانع ملاقات شود، با ضمانت اجراهای قانونی مواجه خواهد شد:

• ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده: این ماده صراحتاً بیان می دارد: «هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد، حسب تقاضای ذینفع و به دستور دادگاه صادرکننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می شود.» این ماده نشان دهنده جدیت قانون در اجرای احکام مربوط به حقوق کودک است.
• تبصره ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده: این تبصره نیز امکان تغییر حضانت یا تعیین ناظر را مطرح می کند: «هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات راجع به ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت او است یا در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی حق شود، می تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری امر حضانت به دیگری یا تعیین شخص ناظر با پیش بینی حدود نظارت وی با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند.» این نشان می دهد که ممانعت از ملاقات می تواند عواقب جدی تری مانند از دست دادن حضانت را نیز در پی داشته باشد.

نقش وکیل خانواده در این پرونده ها

با توجه به پیچیدگی های حقوقی و عاطفی پرونده های خانواده، بهره مندی از مشاوره و وکالت تخصصی یک وکیل خانواده، مزایای متعددی دارد:

• تسریع فرآیند: وکلای متخصص با آگاهی از رویه ها و قوانین، می توانند به تسریع روند دادرسی و جلوگیری از اشتباهات رایج کمک کنند.
• افزایش شانس موفقیت: نگارش صحیح دادخواست، ارائه مستندات کافی و حضور مؤثر در جلسات دادگاه، شانس موفقیت در پرونده را به طور چشمگیری افزایش می دهد.
• مدیریت صحیح احساسات: در شرایط پرفشار عاطفی، وکیل می تواند با حفظ خونسردی، بهترین راهکارهای حقوقی را ارائه داده و از تصمیم گیری های احساسی جلوگیری کند.
• نمایندگی و دفاع: وکیل به عنوان نماینده حقوقی، می تواند به جای موکل در دادگاه حاضر شده و به نحو احسن از حقوق وی دفاع کند.

اولویت مصلحت کودک

اصل اساسی و بنیادین در تمامی دعاوی مربوط به طفل، از جمله حق ملاقات، مصلحت عالیه کودک است. دادگاه همواره در تصمیم گیری های خود، رفاه، سلامت روانی و جسمی، و آینده کودک را در اولویت قرار می دهد. حتی اگر خواسته های والدین متفاوت باشد، رأی دادگاه بر اساس آنچه برای کودک بهترین است، صادر خواهد شد. این اصل، راهنمای دادگاه در تعیین زمان، مکان و سایر جزئیات ملاقات است.

امکان تغییر شرایط ملاقات

پس از صدور حکم قطعی ملاقات، اگر شرایط زندگی والدین یا فرزند تغییر کند (مانند تغییر محل اقامت، سن کودک، یا بروز مشکلات خاص)، می توان از دادگاه درخواست «بازنگری در زمان و مکان ملاقات» را داشت. دادگاه با بررسی اوضاع و احوال جدید و با توجه به مصلحت کودک، می تواند در حکم سابق تجدیدنظر کند.

نحوه برخورد با مقاومت فرزند

گاهی اوقات ممکن است والدی که حضانت را بر عهده دارد، ادعا کند که فرزند به دلیل سن کم یا مخالفت های دیگر، تمایلی به ملاقات با والد متقاضی ندارد. در این شرایط، باید دانست که خواست فرزند زیر سن قانونی (معمولاً تا ۱۵ سال شمسی) در حق ملاقات والدین تأثیری ندارد. قانون این حق را برای والدین به رسمیت شناخته و دادگاه، والد دارنده حضانت را مکلف می کند که فرزند را برای ملاقات در زمان و مکان تعیین شده حاضر کند. در موارد نادر که مقاومت فرزند بسیار شدید و ناشی از عوامل بیرونی (مانند تلقین های والد دیگر) یا آسیب های روانی باشد، دادگاه می تواند با ارجاع به مددکار اجتماعی یا روانشناس، راهکارهای حمایتی و درمانی را در نظر بگیرد.

نتیجه گیری

حق ملاقات فرزند، فارغ از وضعیت تأهل والدین، یک حق مسلم و بنیادی است که قانون مدنی و قانون حمایت خانواده بر آن تأکید دارند. این حق نه تنها برای والدین، بلکه برای حفظ سلامت روان و رشد متعادل کودک، که در دوران جدایی جسمانی و پیش از طلاق آسیب پذیر است، حیاتی محسوب می شود. ممانعت از این حق، می تواند پیامدهای روحی و عاطفی مخربی برای هر دو طرف و به خصوص کودک به دنبال داشته باشد.

این مقاله نشان داد که حتی قبل از ثبت رسمی طلاق، والدینی که از ملاقات با فرزند خود محروم شده اند، می توانند از طریق دادخواست حقوقی و به ویژه با درخواست دستور موقت، این حق را استیفا کنند. ارائه یک نمونه دادخواست کامل و قابل ویرایش، همراه با توضیحات مفصل درباره اجزا و الزامات آن، به والدین کمک می کند تا با آگاهی و اطمینان خاطر بیشتری برای حفظ ارتباط با فرزندشان اقدام نمایند. پیگیری حقوقی این موضوع، نه تنها از حقوق فردی والدین دفاع می کند، بلکه به نفع مصلحت عالیه فرزندان است تا در محیطی با حداقل آسیب های عاطفی، رشد کنند. از این رو، جدایی جسمانی والدین هرگز نباید مانعی برای استمرار پیوند عاطفی میان فرزند و هر دو والدش باشد و قانون نیز با ابزارهایی چون دستور موقت، این حق را تضمین کرده است. اقدام به موقع و صحیح، کلید موفقیت در این مسیر خواهد بود.